Tuja – popularna roślina na żywopłot

Aby odgrodzić się od ulicy czy sąsiadujących działek, ale również w celu uzyskania pożądanego efektu wizualnego w ogrodzie przydomowym często kupujemy tuje. Są one popularną rośliną do kształtowania żywopłotu (istotna jest pielęgnacja żywopłotu i to jakie narzędzie wybrać). Zobacz, czym właściwie jest tuja, jak ją sadzić i które jej odmiany wybrać, by wyglądały doskonale na posesji?

Czym jest tuja?

Popularna tuja, a właściwie thuja, to żywotnik, czyli roślina zaliczana do grona drzew iglastych ozdobnych przeznaczonych głównie do ogrodu. To roślina zimnozielona, która nie zmienia barwy, niezależnie od pory roku. Należy ona do rodziny cyprysowatych i może występować w formie krzewów czy rozłożystych, pełnowymiarowych drzew, których gałęzie układają się w jednej płaszczyźnie.

Jeśli chodzi o krzewy tui, to ich liście mają początkowo szpilkowaty kształt, a na dalszym etapie wzrostu zmienia się on w łuskowaty. Roślina wydziela przyjemny, subtelny zapach igliwia.

Odmiany tui

Tuja obejmuje 5 głównych gatunków zimnozielonych iglastych drzew lub krzewów, które pochodzą z Ameryki Północnej oraz z Azji, konkretnie z Chin, Japonii i Korei. Z uwagi na szerokie możliwości zastosowania i formowania w ogrodnictwie, niekoniecznie tylko przydomowym, stosowane są tuje:

• Thuja occidentalis – żywotnik zachodni,
• Thuja orientalis – żywotnik wschodni,
• Thuja plicata – żywotnik olbrzymi.

Rzadziej spotykane w polskich ogrodach są tuje koreańskie – Thuja koraiensis i japońskie – Thuja standishii.

W każdej z wymienionych odmian występują różne pododmiany. Jeśli chodzi o tuję zachodnią, to jest to drzewo, które szybko rośnie – aż do 15 m wysokości w naturze, a w uprawie do 2 m. Ma wąskostożkowaty kształt korony i gałązki pokryte silnie spłaszczonymi, drobnymi, łuskowatymi igłami. Łuski są na wierzchu błyszczące, zielone, a od spodu nieco jaśniejsze i matowe. Szyszki tui zachodniej są podłużne i wyprostowane, o długości około 1 cm.

W obrębie tego gatunku wymienia się wiele innych odmian, na przykład tuja Brabant dorastająca po 10 latach do 2–3 metrów, z łuskami jasnozielonymi lub ceniona za swoje walory estetyczne tuja szmaragd (Smaragd) z łuskami intensywnie zielonymi, niemal szmaragdowymi i pędami wachlarzowato-rozgałęzionymi.

Wśród tui wschodnich na uwagę zasługuje Danika o charakterystycznych, kulistych gałązkach i karłowatym wzroście. Po 10 latach od zasadzenia wysokość tui Danica wynosi około 50 cm. To krzew, który dorasta do maksymalnie 70 cm. Jego ładny pokrój powoduje, że jest on sadzony w celach typowo dekoracyjnych, nie zaś z myślą o kształtowaniu żywopłotu.

Wśród tui olbrzymich najczęściej wybierana jest tuja Martin, czyli odmiana o pokroju stożkowym, barwie zielonej i błyszczącej. Jej pędy wyrastają pod kątem ostrym do góry. Charakteryzuje się ona silnym wzrostem, dlatego w stosunkowo krótkim czasie pozwoli na uzyskanie gęstego żywopłotu. Po około 10 latach uprawy będzie mieć około 1,8 m wysokości i 0,7 m szerokości. Docelowo rośnie do wysokości 3–5 metrów.

Sadzenie tui

Zalecane jest sadzenie tui w terminie wiosennym, a unikanie wykonywania tego rodzaju prac zimą czy latem, przy silnym nasłonecznieniu. Nie powinno się też umieszczać krzewów tui w miejscach, które są wyjątkowo narażone na przeciągi.

Jeśli jednak kupisz krzewy lub drzewa tui z bryłą korzeniową w donicy z ziemią, to można właściwie sadzić je od wiosny do jesieni. Inaczej postępuje się z tujami, które wykopywane są ze szkółki i mają nieosłoniętą lub zawiniętą tylko w jutę bryłę korzeniową. Najlepiej sadzić je do gruntu, kiedy na gałęziach pojawią się nowe pąki, czyli wczesną wiosną albo w momencie, gdy zakończy się okres intensywnego wzrostu, czyli jesienią.

Tuje trzeba sadzić w odległości około 50–60 cm od siebie. Jeśli jednak wybrałeś odmianę Brabant, wówczas zachowaj większe odstępy, ponieważ ten gatunek mocno się rozrasta. Miejsca w ziemi przygotowuje się w ten sposób, że oczyszcza się je z chwastów i darni na szerokość nawet dwukrotnie większą w stosunku do średnicy bryły korzeniowej tui. Następnie wykopuje się dziury o głębokości około dwóch standardowych szpadli i dużo większej szerokości. Otwór wypełnia się żyzną ziemią do połowy. Po wsadzeniu do niego tui należy ustawić ją pionowo względem powierzchni ziemi.

Pielęgnacja tui

Tuje zyskały na popularności głównie dzięki swoim charakterystycznym cechom. Te wiecznozielone krzewy i drzewa są idealne do cięcia formującego. W ramach pielęgnacji można nadać im dowolny kształt. Nie tolerują one jedynie cięcia do starego, niezielonego drewna. Najlepiej prace związane z przycinaniem tui prowadzić od zimy do późnego lata.

By tuje rosły silne i zdrowie, trzeba je ściółkować, co polega na pokrywaniu ziemi wokół roślin lekkim materiałem organicznym lub nieorganicznym. Ściółkowanie ma na celu ochronę rośliny w czasie upałów przed wysuszeniem i przegrzaniem. W trakcie ulew warstwa trocin czy kory zabezpiecza podłoże przed wypłukiwaniem z niego składników odżywczych.

Tuje należy regularnie zasilać takimi składnikami, czyli kompostem, płynnymi nawozami organicznymi lub specjalistycznym nawozem przeznaczonym do iglaków mniej więcej dwa lub trzy razy w sezonie. Jeśli to konieczne, tuje można podlewać, tuż przy gruncie, a nie na zielonych pędach, ponieważ mogą one zbrązowieć i bardziej będą narażone na rozwój różnych chorób.

Zobacz również podstawowe narzędzia do ogrodu.